[ Pobierz całość w formacie PDF ]

dokonanym. Wobec daleko posuniętego zinstytucjonalizowania życia społecznego
skrótowce stały się niezbędne jako forma upraszczania i�skracania wypowiedzi. (& )
W�ocenie poprawności budowy skrótowców powinno się brać pod uwagę m.in.
ich brzmienie, trzeba się odwołać do poczucia estetycznego mówiących, których
pewne skrótowce mogą razić ze względu na nieoczekiwane skojarzenia wywołane
przez ich postać fonetyczną, nawiązującą do formy dz
więkowej innych wyrazów
funkcjonujących w�języku w�znaczeniach żartobliwych, ironicznych lub ujemnych.
Zjawisko takie ilustrują chociażby przykłady (& ): Przedsiębiorstwo Upowszech-
niania Prasy i�Książki (PUPIK) lub Instytut Ekonomiki i�Organizacji Pracy
(IEOP). Wskazują one na to, że już w�chwili tworzenia nazwy wielowyrazowej
należy uwzględnić brzmienie skrótowca, który będzie ja zastępował. (& )
Przyznając skrótowcom prawo obywatelstwa w�języku, należy jednak pamię-
tać, że przesada w�posługiwaniu się nimi może prowadzić do zakłóceń w�procesie
WWW.GIMTESTOK.PL
88
POLSKI TESTY
komunikacji językowej. Tylko niektóre skrótowce są powszechnie znane. Więk-
szość z�nich jest zrozumiała jedynie dla określonych środowisk, przede wszystkim
zawodowych. (& ) Wprowadzając zatem jakikolwiek skrótowiec do tekstu pisanego
lub mówionego, przeznaczonego dla szerszych kręgów odbiorców, należy zawsze
podać jego rozwiązanie. Dotyczy to przede wszystkim prasy, która najczęściej się
posługuje omawianymi symbolami. Warto pamiętać także i�o�tym, że nadmierne
nasycenie tekstu skrótowcami nie tylko osłabia jego komunikatywność, lecz także
nadaje wypowiedzi piętno urzędowe i�oficjalne.
Danuta Buttler, Halina Kurkowska, Halina Satkiewicz  Kultura języka polskiego ,
PWN, Warszawa 1976, s. 97 98
Zadanie 1. Wskaż właściwe przyporządkowanie.
A. Z�tekstu wynika, że skrótowce 1. wywołują żartobliwe
są niezbędne w�języku, skojarzenia.
ponieważ
B. Z�tekstu wynika, że skrótowce 2. upraszczają i�skracają
są zbędne w�języku, wypowiedz
.
Zadanie 2. Najważniejsze zagadnienia poprawnościowe związane ze
skrótowcami NIE dotyczą ich
A. zapisu.
B. składni.
C. budowy.
D. odmiany.
Zadanie 3. Skrótowcom przyznano rację bytu ze względu na
A. postulaty urzędników.
B. powszechność użycia.
C. stosowanie ich w�literaturze pięknej.
D. pozytywny wpływ na estetykę wypowiedzi.
STARA DOBRA SZKOA
A
89
TEKSTY POPULARNONAUKOWE I PUBLICYSTYCZNE
Zadanie 4. Oceń prawdziwość stwierdzeń i�zaznacz odpowiednio
prawda (P) lub fałsz (F).
W�ocenie poprawności budowy skrótowców powinno się brać pod uwagę
przede wszystkim ich
długość. P F
estetykę. P F
pisownię. P F
brzmienie. P F
Zadanie 5. Większość skrótowców jest zrozumiała jedynie dla
A. urzędników.
B. językoznawców.
C. nauczycieli i�uczniów.
D. środowisk zawodowych.
Zadanie 6. Oceń prawdziwość stwierdzeń i�zaznacz odpowiednio
prawda (P) lub fałsz (F).
Skutki przesady w�posługiwaniu się skrótowcami to
nadanie wypowiedzi stylu urzędowego. P F
podkreślenie erudycji mówiącego. P F
ułatwienie zrozumienia wypowiedzi. P F
wprowadzenie komizmu językowego. P F
osłabienie komunikatywności wypowiedzi. P F
Zadanie 7. Wskaż punkt zawierający skróty, po których NIE stawia się
kropki.
A. str, w�
B. mgr, nr
C. dyr, tel
D. prof, ul
WWW.GIMTESTOK.PL
90
POLSKI TESTY
Zadanie 8. Zaznacz punkt, w�którym poprawnie zapisano skrót.
A. metr  m.
B. i�tak dalej  itd
C. tak zwany  tzw
D. i�tym podobne  itp.
Zadanie 9. Oceń prawdziwość stwierdzeń i�zaznacz odpowiednio
prawda (P) lub fałsz (F).
Pisownię skrótów i�skrótowców można sprawdzić w�słowniku
ortograficznym. P F
etymologicznym. P F
frazeologicznym. P F
poprawnej polszczyzny. P F
Zadanie 10. Aby dowiedzieć się, co znaczy wyrażenie czarna owca,
należy sięgnąć do słownika
A. synonimów.
B. antonimów.
C. frazeologicznego.
D. wyrazów obcych.
Zadanie 11. Jak powiedzieć: latem, w�lecie czy w�lato? Aby upewnić się,
która forma jest poprawna, należy sięgnąć do słownika:
A. ortograficznego.
B. wyrazów obcych.
C. poprawnej polszczyzny.
D. wyrazów bliskoznacznych.
STARA DOBRA SZKOA
A [ Pobierz całość w formacie PDF ]