[ Pobierz całość w formacie PDF ]
dokonanym. Wobec daleko posuniętego zinstytucjonalizowania życia społecznego
skrótowce stały się niezbędne jako forma upraszczania iskracania wypowiedzi. (& )
Wocenie poprawności budowy skrótowców powinno się brać pod uwagę m.in.
ich brzmienie, trzeba się odwołać do poczucia estetycznego mówiących, których
pewne skrótowce mogą razić ze względu na nieoczekiwane skojarzenia wywołane
przez ich postać fonetyczną, nawiązującą do formy dzwiękowej innych wyrazów
funkcjonujących wjęzyku wznaczeniach żartobliwych, ironicznych lub ujemnych.
Zjawisko takie ilustrują chociażby przykłady (& ): Przedsiębiorstwo Upowszech-
niania Prasy iKsiążki (PUPIK) lub Instytut Ekonomiki iOrganizacji Pracy
(IEOP). Wskazują one na to, że już wchwili tworzenia nazwy wielowyrazowej
należy uwzględnić brzmienie skrótowca, który będzie ja zastępował. (& )
Przyznając skrótowcom prawo obywatelstwa wjęzyku, należy jednak pamię-
tać, że przesada wposługiwaniu się nimi może prowadzić do zakłóceń wprocesie
WWW.GIMTESTOK.PL
88
POLSKI TESTY
komunikacji językowej. Tylko niektóre skrótowce są powszechnie znane. Więk-
szość znich jest zrozumiała jedynie dla określonych środowisk, przede wszystkim
zawodowych. (& ) Wprowadzając zatem jakikolwiek skrótowiec do tekstu pisanego
lub mówionego, przeznaczonego dla szerszych kręgów odbiorców, należy zawsze
podać jego rozwiązanie. Dotyczy to przede wszystkim prasy, która najczęściej się
posługuje omawianymi symbolami. Warto pamiętać także iotym, że nadmierne
nasycenie tekstu skrótowcami nie tylko osłabia jego komunikatywność, lecz także
nadaje wypowiedzi piętno urzędowe ioficjalne.
Danuta Buttler, Halina Kurkowska, Halina Satkiewicz Kultura języka polskiego ,
PWN, Warszawa 1976, s. 97 98
Zadanie 1. Wskaż właściwe przyporządkowanie.
A. Ztekstu wynika, że skrótowce 1. wywołują żartobliwe
są niezbędne wjęzyku, skojarzenia.
ponieważ
B. Ztekstu wynika, że skrótowce 2. upraszczają iskracają
są zbędne wjęzyku, wypowiedz.
Zadanie 2. Najważniejsze zagadnienia poprawnościowe związane ze
skrótowcami NIE dotyczą ich
A. zapisu.
B. składni.
C. budowy.
D. odmiany.
Zadanie 3. Skrótowcom przyznano rację bytu ze względu na
A. postulaty urzędników.
B. powszechność użycia.
C. stosowanie ich wliteraturze pięknej.
D. pozytywny wpływ na estetykę wypowiedzi.
STARA DOBRA SZKOAA
89
TEKSTY POPULARNONAUKOWE I PUBLICYSTYCZNE
Zadanie 4. Oceń prawdziwość stwierdzeń izaznacz odpowiednio
prawda (P) lub fałsz (F).
Wocenie poprawności budowy skrótowców powinno się brać pod uwagę
przede wszystkim ich
długość. P F
estetykę. P F
pisownię. P F
brzmienie. P F
Zadanie 5. Większość skrótowców jest zrozumiała jedynie dla
A. urzędników.
B. językoznawców.
C. nauczycieli iuczniów.
D. środowisk zawodowych.
Zadanie 6. Oceń prawdziwość stwierdzeń izaznacz odpowiednio
prawda (P) lub fałsz (F).
Skutki przesady wposługiwaniu się skrótowcami to
nadanie wypowiedzi stylu urzędowego. P F
podkreślenie erudycji mówiącego. P F
ułatwienie zrozumienia wypowiedzi. P F
wprowadzenie komizmu językowego. P F
osłabienie komunikatywności wypowiedzi. P F
Zadanie 7. Wskaż punkt zawierający skróty, po których NIE stawia się
kropki.
A. str, w
B. mgr, nr
C. dyr, tel
D. prof, ul
WWW.GIMTESTOK.PL
90
POLSKI TESTY
Zadanie 8. Zaznacz punkt, wktórym poprawnie zapisano skrót.
A. metr m.
B. itak dalej itd
C. tak zwany tzw
D. itym podobne itp.
Zadanie 9. Oceń prawdziwość stwierdzeń izaznacz odpowiednio
prawda (P) lub fałsz (F).
Pisownię skrótów iskrótowców można sprawdzić wsłowniku
ortograficznym. P F
etymologicznym. P F
frazeologicznym. P F
poprawnej polszczyzny. P F
Zadanie 10. Aby dowiedzieć się, co znaczy wyrażenie czarna owca,
należy sięgnąć do słownika
A. synonimów.
B. antonimów.
C. frazeologicznego.
D. wyrazów obcych.
Zadanie 11. Jak powiedzieć: latem, wlecie czy wlato? Aby upewnić się,
która forma jest poprawna, należy sięgnąć do słownika:
A. ortograficznego.
B. wyrazów obcych.
C. poprawnej polszczyzny.
D. wyrazów bliskoznacznych.
STARA DOBRA SZKOAA
[ Pobierz całość w formacie PDF ]