[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Personality Disorders: Diagnosis and Management. (Reyised for DSM-III.) 2nd ed.
Baltimore, Md: Williams & Wilkins; 1981.
Gabbard GO. Psychodynamic Psychiatry in Clinical Practice. Washington, DC: Ameri-can
Psychiatrie Press Inc; 1990.
58
59
4
Biologiczne podstawy dewiacji seksualnych
Wzrastające zainteresowanie rolą czynników biologicznych w wstawaniu dewiacji
seksualnych nale\y rozpatrywać w szerszym konj kście badań nad udziałem czynników
biologicznych w powstawaniu innj zaburzeń psychicznych. Sam Freud zawsze utrzymywał,
\e w przyszło] czynniki biologiczne w du\ym stopniu przyczynią się do zrozumieli procesów
psychologicznych. Oczywiście, wiele czynników o naturze b| logicznej ma bezpośredni
wpływ na zachowania seksualne. Mimo musimy zdawać sobie sprawę, \e w tak zło\onej
strukturze, jak organd ludzki, na zachowania seksualne oddziaływa wiele innych elementów
(J Nale\y doło\yć wszelkich starań, aby uniknąć wyciągania wniosk( opierając się na analizie
tylko jednej grupy czynników (biologicznyij społecznych, psychologicznych).
Biologia płci
Większość osobników cierpiących na zaburzenia dewiacyjne mę\czyzni. Fakt ten
spowodował, \e pokazna część autorów (2-reprezentuje pogląd, \e dewiacyjne zachowania
seksualne są zwią\ą z nieprawidłowym rozwojem płci męskiej. Gadpaille (2) pisał, \e więk^
zło\oność procesów zró\nicowania u płodu męskiego, a w szczególnol podwzgórza, z
prawdopodobnym hamującym wpływem wywieranf przez chromosom Y, wyjaśnia
przewagę występowania parafilii u mj czyzn..." (str. 11). W podobnym tonie, chocia\
koncentrując się pózniejszych okresach rozwoju osobniczego, większą częstość wysj
powania zaburzeń dewiacyjnych u mę\czyzn interpretuje Stoller W ksią\ce Zaburzenia płci
i parafilie" Arndt (4) wyra\a zdziwienie, \e l mało uwagi poświęcono czemuś, co wydaje się
oczywistością: Nie ty| problem identyfikacji płci, ale równie\ parafilie mają to samo zróc
związane z uświadomieniem męskości i kobiecości..." (str. X).
Współczesna dyskusja na temat roli czynników biologicznych w po-1 tawaniu dewiacji
seksualnych wprowadziła do terminologii me-I , nej wiele określeń, takich jak:
identyfikacja płci, funkcja płci (córę l ender identity, gendes identity, gender role).
Terminologia dotyczą-I a czynników biologicznych w generowaniu zachowań
seksualnych l budzi wiele nieporozumień nozologicznych. Money (5) przedstawił
krótki, historyczny rys, wyjaśniający etymologię poszczególnych okreś-leń I tak, pisząc
dysertację na temat psychologii hermafrodytyzmu [częściowo zainicjowaną przez
rozwa\ania Freuda o biseksualizmie, zawarte w ksią\ce 3 przyczynki do teorii seksu" (6)]
u\ywa terminu rola płci", którym to określeniem opisuje nieerotyczną i niegenitalną rolę
seksu. W 1955 r. w innym artykule na temat hermafrodytyzmu Money i wsp. definiują rolę
płci jako to wszystko, co osoba mówi lub robi, aby przedstawić się jako chłopiec
(dziewczynka) lub mę\czyz-na (kobieta)". Dalej autorzy piszą: termin ten dotyczy, ale nie
odgra-jnicza się do seksualności w sensie erotyzmu" (str. 32). W pózniejszym (dziele
Badania nad seksualnością, nowe horyzonty", opublikowa-Inym w 1967 r., Money (8)
definiuje termin identyfikacja płci" jako własne, niezachwiane przekonanie, \e jest się
mę\czyzną lub kobie-Itą" i odró\nia pojęcia identyfikacja płci" od roli płci": identyfika-
Icja płci" jest własnym doświadczeniem, z którego wynika rola płci", natomiast rola płci"
jest publiczną ekspresją identyfikacji płci" (słownik). Stoller (9), wybitny
psychoanalityk, zajmujący się zaburze-niami związanymi z identyfikacją płci, wprowadził
termin pierwotna l identyfikacja płci", definiując ten termin jako niezmienne poczucie
przynale\ności do określonej płci (jestem mę\czyzną, jestem kobietą)", które to poczucie jest
ju\ utrwalone w okresie fallicznym" (str. 223). Stoller uwa\a, \e pierwotne poczucie
przynale\ności do określonej płci, tzn. bycie mę\czyzną lub kobietą, rozpoczyna się w bardzo
wczesnych l okresach rozwojowych i jest wynikiem trzech podstawowych mecha-]nizmów:
1) postrzegania własnych genitaliów";
2) związków pomiędzy niemowlęciem a rodzicem";
3) postulowaną przez autora siłą biologiczną" (str. 223).
Stoller (3) twierdzi, \e pierwotna identyfikacja płci" Jest pierw-szym krokiem w rozwoju
jednostkowej identyfikacji płci i jądrem, Wokół którego stopniowo krystalizuje się pojęcie
męskości lub ko-biecości" (str. 11). Podobnie Money i Ehrhardt (10) opisują pow-stawanie
identyfikacji płci jako zło\ony proces, będący wynikiem ziałania przedurodzeniowych i
pourodzeniowych czynników. Ka\dy |z tych czynników niesie w sobie pierwiastki
biologiczne i psycholo-
60
61
giczne, pozostające pod wpływem komponentu genetycznego i śroj wiskowego.
Przedurodzeniowe czynniki determinujące określoną płeć wyim sprawnego funkcjonowania
odpowiednich chromosomów płciowych i] monów. Poniewa\ większość badań nad ró\nicami
uwarunkowanymi j była przeprowadzona na ni\szych zwierzętach, przenoszenie tych daj| na
zwierzęta wy\sze musi odbywać się z du\ą ostro\nością, dymorfizm płciowy" określa
ró\nice między płciami i dotyczy ró\nj poziomie morfologicznym i molekularnym (11). U
mę\czyzn chrome Y determinuje rozwój jąder, natomiast brak tego chromosomu u kój
umo\liwia rozwój jajników. Jajniki i jądra produkują ró\ne hor które decydują o powstaniu
ró\nic pomiędzy płciami. Do 1956 r. uwa\a \e genom ludzkiej komórki składa się z 48
chromosomów. Dokłaij badania Tjio i Lewana (12) skorygowały ten pogląd. Jądro ka\dej
korne człowieka zawiera 22 pary tzw. chromosomów autosomalnych i docj kową parę
chromosomów płciowych (XX lub XY), co w rezultacie całkowitą liczbę chromosomów 46.
W 1949 r. Barr i Bertram (13) opij dodatkowy fragment chromatyny (materiału, z którego
zbudowany chromosomy), przylegający do wewnętrznej części błony otaczającej j i
komórkowe. Ten fragment chromatyny, zwany pózniej ciałkiem Ba występuje tylko w
jądrach komórek pochodzących od kobiety (po! pierwszy został opisany u samic kota). Berlin
(14) sugerował, \e powyz fragment chromatyny jest częścią drugiego chromosomu X (15).
Cis chromatynowe (Barra) mogą być wykryte w złuszczonych komórk^ błony śluzowej np.
jamy ustnej czy te\ skóry. Berlin (14) opracował i\ test laboratoryjny, słu\ący do określenia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]